Het maken van een ondernemingsplan moet je als corporatie niet uitbesteden, maar zelf doen. Alleen dan kun je ervoor zorgen dat ondernemingsplan écht van jouw corporatie wordt. Met een heldere missie en met concrete plannen die doordringen in elke vezel van de corporatie. Maar hoe maak je als corporatie een nieuw beleidsplan of ondernemingsplan? Met deze 4 stappen!
Stap 1: waartoe ben je op aard?
De eerste stap bij het maken van een ondernemingsplan is jezelf de vraag stellen ‘Waartoe ben ik op aard?’. Daarmee bepaal je in feite je missie. Een voorbeeld van een missie is “alle huishoudens met lage inkomens huisvesten in betaalbare woningen”. Natuurlijk is dit een algemeen voorbeeld. Het is slim om je missie zo specifiek mogelijk te maken voor jouw corporatie. Als je weet waarom je als corporatie bestaansrecht hebt, dan weet je ook welke onderwerpen bij het maken van het ondernemingsplan centraal staan.
Stap 2: bepaal de opgave waar je voor staat
Welke opgaven moet je aangaan om je missie uit te voeren? In de tweede stap zet je deze opgaven op een rij. Een volkshuisvestelijke opgave zijn bijvoorbeeld de veranderende woonwensen of inkomensontwikkelingen. Voor het ondernemingsplan zijn ook bredere trends zoals het nieuwe werken, de toenemende invloed van huurders-vertegenwoordigers en gemeenten of digitalisering van dienstverleningsprocessen van belang.
Om in een later stadium goed zicht te hebben op de (financiële) omvang van de opgave waarvoor je staat is het slim om opgaven ook financieel te vertalen. Dus bijvoorbeeld: als je volledig tegemoet wilt komen aan de opgaven op het gebied van energiebesparing, welk deel van je vermogen moet je daar dan voor inzetten?
Je kun bij deze stap gebruik maken van bijvoorbeeld prestatieafspraken, woonvisies en SWOT-analyses. Aan het eind van deze stap heb je als het goed is een heel goed beeld van wat je moet doen om jouw missie te bereiken.
Stap 3: Ontwikkel ingrediënten voor je beleid
Op basis van de inventarisatie van de opgaven uit stap 2 kun je bepalen welke mogelijkheden je als corporatie hebt om aan je missie te werken. Met andere woorden: in hoeverre kun je tegemoetkomen aan de opgaven uit stap 2.
Hierbij kijk je naar de randvoorwaarden vanuit de organisatie: je bepaalt wat de organisatie kan doen, en binnen welke kaders dat kan. Ook kijk je met een financiële bril: hoe borg je de financiële continuïteit bij het bereiken van je missie?
Ook in je omgeving spelen allerlei krachten die het makkelijker of juist moeilijker maken om bepaalde doelen na te streven. Bijvoorbeeld de gemeentelijke politiek, of de wensen van de huurders (en hoe zwaar deze wensen wegen). Deze factoren hebben allemaal invloed op de mogelijkheden om bepaalde maatregelen wel of niet uit te voeren.
Aan het einde van deze stap weet je welke mogelijkheden je hebt om aan je missie te werken, en welke maatregelen het meest kansrijk zijn.
Stap 4: Werk doelen en maatregelen uit
Pas in stap 4 kruip je achter je computer om het beleidsplan te gaan schrijven. Je werkt hierbij de doelen uit die je de komende jaren wil nastreven en koppelt deze aan concrete maatregelen. Maak deze doelen en maatregelen meetbaar en zorg er voor dat beide te vertalen zijn in de jaarplannen en meerjarenbegroting.
Door deze vier stappen te volgen zorg je ervoor dat je een ondernemingsplan hebt dat volledig in het teken staat van het bereiken van je missie.
Een voorbeeld van een ondernemingsplan / beleidsplan bespreek ik in deze video: