Prestatieafspraken tussen corporaties en gemeenten blinken volgens onderzoek niet uit in transparantie. Soms hebben gemeenten helemaal geen behoefte aan prestatieafspraken. Maar corporaties worden er – zeker met de nieuwe woningwet – wel op afgerekend als er geen afspraken zijn. Er is inmiddels een uitgebreide handreiking van Aedes en anderen om prestatieafspraken te maken. Maar wat is nu het belangrijkste als je goede afspraken met de gemeente en huurdersorganisaties wilt maken?
Drie cruciale tips voor sterke prestatieafspraken
- Betrek de huurdersorganisatie vroeg bij de voorbereiding. Als corporatie breng je elk jaar een bod uit op het woonbeleid van de gemeente. Zo maak je concreet hoe je als corporatie een redelijke bijdrage aan het woonbeleid wilt leveren. Huurdersorganisaties hebben het wettelijke recht om advies uit te brengen over het bod dat je aan de gemeente wilt uitbrengen, maar nog beter is om huurders vroegtijdig te betrekken bij het opstellen van het bod. Zo zorg je ervoor dat het bod aansluit bij de behoeften van je huurders. Afstemming met de huurdersorganisatie zorgt er daarnaast ook voor dat je – als je met de huurders op één lijn zit –sterker staat in de onderhandelingen met de gemeente.
- Het voorbereiden van de prestatieafspraken doe je niet alleen door het opstellen van het bod. Maak – samen met de huurders – ook een overzicht van wat je van de gemeente wil. Zorg dat je realistische vragen aan de gemeente stelt die in balans zijn met wat je te bieden hebt. Op die manier kun je op een zakelijke manier met de gemeente onderhandelen en wederkerige afspraken maken. Een goede huurdersorganisatie zorgt ervoor dat je als corporatie de gemeente niet overvraagt.
- Breng de financiële paragraaf terug tot de kern. Het bod wat je als corporatie doet kan betaald worden uit wat er overblijft van de jaarlijkse inkomsten (kasstroom) of door nieuwe leningen aan te gaan (met een effect op de solvabiliteit). Als je huurders en gemeenten makkelijk mee wilt nemen kun je in je bod aangeven hoe elke activiteit betaald wordt (vanuit de kasstroom of door nieuwe financiering aan te trekken) en welke ruimte daarin is.
Driekamermodel
Het Driekamermodel is ook een goede manier om de financiële situatie inzichtelijk te maken, maar dit vergt wel veel inspanning vooraf.
Met de nieuwe woningwet is het voor corporaties belangrijker dan ooit om goede prestatieafspraken te maken met de gemeente. Cruciaal is om huurders vroegtijdig te betrekken, wederkerige afspraken te maken en de financiële paragraaf terug te brengen tot de kern.
