Dit is een artikel uit 2021. De meest recente onderzoeksresultaten vind je via https://corporatiestrateeg.nl/resultaten-pam/.
Ook in 2021 heeft De Corporatiestrateeg weer onderzoek gedaan naar de stand van zaken bij het portefeuille- en assetmanagement bij corporaties. Dit jaar deden 87 corporaties mee. Iets meer dan de helft heeft het portefeuille- en assetmanagement verankerd in hun jaarcyclus. Dat is een flinke vooruitgang ten opzichte van voorgaande jaren.
Resultaten 2021
Voor het eerste sinds de start van dit onderzoek in 2017 heeft meer dan de helft van alle deelnemende corporaties hun portefeuille- en assetmanagement verankerd in de jaarcyclus.
Het portefeuille- en assetmanagement is daardoor goed aangesloten op onder meer de begroting en de prestatieafspraken.
Uiteraard is er nog steeds veel werk aan de winkel voor 49% van de corporaties, zij hebben portefeuille- en assetmanagement nog altijd niet in de jaarcyclus verankerd.
Ik zou deze corporaties willen oproepen om mee te gaan in die beweging van professionalisering van portefeuille- en assetmanagement.
Je kunt niet meer zeggen dat de meeste andere corporaties ook niet professioneel aan portefeuille- en assetmanagement werken. Dat is namelijk sinds dit jaar niet meer het geval.
Deelname en groei
Sinds 2017 hebben 85 corporaties meerdere keren aan het onderzoek deelgenomen. Tussen hun eerste en laatste deelname scoren ze als volgt:
Gemiddeld zaten deze corporaties ten tijde van de eerste deelname in ontwikkelingsfase 1,9. Gemiddeld 2 jaar en 4 maanden later scoren ze een halve ontwikkelingsfase hoger.
Portefeuille- en assetmanagement is dus een zaak van lange adem.
Overigens zijn er ook talloze corporaties die 1,5 ontwikkelingsfase zijn gegroeid in dezelfde periode. Met enige focus kun je dus wel degelijk sneller gaan.
Gaan grote corporaties de kleine inhalen?
Van de corporaties met meer dan 10.000 verhuureenheden werkt al bijna 60% in de jaarcyclus. De allerkleinste corporaties werken nog het minste in de jaarcyclus.
Toch kennen de kleinere corporaties (tot 5000 vhe) hun werkgebied nog steeds beter, en hebben ze ook vaker actueel beleid voor hun opgaven geformuleerd (zie onderstaande figuur). De verschillen zijn echter wel kleiner geworden sinds vorig jaar.
Het lijkt erop dat grote corporaties inmiddels de vruchten gaan plukken van goed ingericht portefeuille- en assetmanagement. Daar is dus ook voor kleine corporaties werk aan de winkel.
Succesfactoren
Succesfactoren haal ik uit het onderzoek en uit gesprekken die ik met corporaties voer. Ik licht er hieronder drie belangrijke zaken uit.
Ten eerste: de afgelopen jaren kwam er steeds meer druk vanuit Opgaven en Middelen. Onder meer verduurzaming kost veel geld, de vrijheid van corporaties om hun eigen huurbeleid en daarmee huursom te bepalen is beperkt.
Goed portefeuille- en assetmanagement is geen ‘nice to have’ meer (voor zover het dat ooit al was). Het is bittere noodzaak om dit goed op orde te hebben. Daardoor zie je ook meer corporaties die serieus aan portefeuille- en assetmanagement werken.
Een andere belangrijke succesfactor is de software. Steeds meer corporaties gaan werken met software die alle onderdelen van portefeuille- en assetmanagement goed aan elkaar weet te knopen.
Een derde succesfactor: corporaties die langere tijd consistent doorontwikkelen aan hun portefeuille- en assetmanagement gaan uiteindelijk beter gaan scoren.
De eerste jaren is het vaak zoeken en worstelen. Als je niet opgeeft kom je na een aantal jaren op het punt dat je echt betere beslissingen gaat maken omdat je portefeuille- en assetmanagement goed hebt ingericht.
Opdrachten voor doorontwikkeling
Een verbeterpunt voor veel corporaties is de kwaliteit en aanwezigheid van data als onderlegger voor het portefeuille- en assetmanagement. Betere en meer relevante data is noodzakelijk om een goed beeld te krijgen van het werkgebied en om daar beleid op te kunnen bouwen.
Specifiek voor kleine corporaties geldt dat zij moeten oppassen dat ze op inhoudelijk kennis van het werkgebied worden ingehaald door de grotere organisaties.
Dus een actiepunt voor kleinere corporaties: vertrouw niet langer alleen op de kennis die in de loop der jaren binnen de corporatie is opgebouwd. Maar: kijk ook naar aanvullende manieren om portefeuille- en assetmanagement te professionaliseren.
Daarbij overigens ook een oproep aan de softwareleveranciers om hun pakketten (nog) beter bereikbaar te maken voor kleine organisaties, zowel financieel als inhoudelijk.
Natuurlijk gaan we vanuit De Corporatiestrateeg in 2022 weer opnieuw kijken naar de stand van zaken. Is de sprong vooruit van 2021 dan ‘het nieuwe normaal’? Of ligt er zelfs verdere professionalisering in het verschiet? We blijven het volgen.
Dit is een artikel uit 2021. De meest recente onderzoeksresultaten vind je via https://corporatiestrateeg.nl/resultaten-pam/.
