Hoe weet je vooraf al wie jouw beleidsvoorstel gaat maken of breken? Met een krachtenveldanalyse krijg je een goed beeld van de verschillende belanghebbenden bij jouw beleid. Zo kun je elk van deze actoren op een verschillende manier benaderen en ze zo beïnvloeden dat ze wel met jouw beleidsvoorstel instemmen. Hoe kun je nu snel een krachtenveldanalyse maken?
Stap 1: maak een lijst van actoren
De eerste stap van de krachtenveldanalyse is het opstellen van een lijst van alle actoren die belang hebben bij of invloed hebben op jouw beleid. Maak deze lijst zo lang je kunt. Probeer hierbij alle relevante personen en organisaties in kaart te brengen.
Voorbeelden zijn:
- wethouders, volksvertegenwoordigers en leidinggevenden,
- uitvoerders van jouw beleid,
- bewoners, burgers, cliënten of studenten (de doelgroep van jouw beleid),
- maatschappelijke organisaties, en
- bedrijven.
Al deze actoren kunnen allemaal belang of invloed hebben bij jouw beleid.
Stap 2: relevantie van actoren
Bepaal vervolgens voor elk van deze actoren hoe belangrijk ze zijn om jouw beleid te doen slagen. Heb je bepaalde actoren echt nodig, of kun je ze negeren zonder dat dit al te veel consequenties heeft?
Stap 3: ontdek wie je vrienden zijn
Breng als derde stap in kaart hoe elke organisatie of persoon staat tegenover jouw beleidsvoorstel. Heb je een beleid met meerdere alternatieven of beleidsscenario’s? Dan kun je dit voor elk alternatief doen. Is een partij voorstander of sterk voorstander of juist tegenstander? Of staat een partij neutraal tegenover jouw beleidsvoorstel? Breng deze posities in kaart.
Stap 4: maak groepen van actoren
Nu je in kaart hebt gebracht wat de standpunten van de belangrijke actoren zijn, kun je ze groeperen. Je kunt bijvoorbeeld een groep maken van actoren die erg belangrijk zijn voor het slagen van jouw beleid en tevens voorstander zijn van jouw beleid. Maak ook een groep van de belangrijke actoren die meer gereserveerd of zelfs negatief tegenover jouw beleid staan. Ook heb je een groep van actoren die minder relevant zijn voor jouw beleid.
Stap 5: bepaal hoe je elke groep van actoren gaat benaderen
In de laatste stap bepaal je hoe je elk van deze groepen zult benaderen. Zet je de belangrijke voorstanders van jouw beleid in als promotor? En gebruik je hiervoor ook de voorstanders die minder relevant zijn voor het slagen van het beleid? Voor elk van de groepen van actoren kun je een strategie bedenken. Ofwel door ze in te zetten om je te helpen om jouw beleid te realiseren. Ofwel om ze te overtuigen om alsnog medewerking te verlenen aan jouw beleid.
Door het volgen van deze vijf stappen weet je vooraf al wie jouw beleid kunnen maken of breken. Je weet nu wat je te doen staat om actoren op de juiste manier te benaderen om jouw beleid te laten slagen.
