Individueel maatwerk zorgt voor betaalbaar wonen (interview met Bert Moormann van Domesta)

Hoe kun je je woningen betaalbaar houden voor huurders die de huur eigenlijk niet kunnen betalen? Hierover sprak Wietske Duzijn van De Corporatiestrateeg met Bert Moormann.

Bert is directeur Wonen en directievoorzitter bij Domesta. Hij is daarmee verantwoordelijk voor alles wat te maken heeft met onder meer verhuur, leefbaarheid, strategie en beleid. Domesta huisvest ongeveer 10.000 huishoudens in Zuidoost-Drenthe.

Stop met generieke huurverlaging, maar ga voor maatwerk

Op de vraag wat Bert collega-directeuren van woningcorporaties zou aanraden met betrekking tot betaalbaarheid, is het antwoord helder: “Stap af van de generieke maatregelen en zorg voor meer maatwerk met individuele maatregelen”, stelt Bert. Over individuele maatregelen maak je als corporatie afspraken met de huurder.

Een tweede tip is om ook duurzaamheid te betrekken bij het beleid om lagere woonlasten te creëren. Zo kun je duurzaamheid & betaalbaarheid als opgave integraal benaderen.

Woonlastenonderzoek

In 2014 is er een woonlastenonderzoek uitgevoerd in Drenthe, waarbij gekeken is in hoeverre er – zoals Den Haag stelde – huurverhoging mogelijk was om de verhuurderheffing te betalen. “We zijn toen geschrokken van de resultaten”, vertelt Bert, “30% van de huurders kon de huur eigenlijk niet betalen, maar deed dat toch door de bezuinigen op allerlei andere dingen”.

Drie mogelijkheden om betaalbaar wonen mogelijk te maken

Domesta stond door het woonlastenonderzoek voor een ingewikkelde keuze om de huurders met betalingsachterstanden tegemoet te komen. Domesta verkende drie opties: “We konden kiezen voor een generiek gebaar, door geen huurverhoging door te voeren (1); we zouden de huren kunnen verlagen (2) of we konden kiezen voor andere maatregelen (3).”.

Domesta koos uiteindelijk voor de derde optie. Bert: “Een generieke bevriezing van de huur was niet mogelijk omdat we ook als bedrijf aan onze continuïteit moeten denken zodat we in staat zijn om onze woningvoorraad nog verder te verduurzamen”. Huurverlaging zou voor de doelgroep bovendien geen effect hebben omdat deze dan minder huurtoeslag zou krijgen, waardoor er per saldo geen effect is.

Betaalbaarheidsfonds om maatwerk te kunnen leveren

Domesta koos uiteindelijk voor het oprichten van een betaalbaarheidsfonds. Bert daarover: “We hebben ervoor gekozen om de helft van de huurverhoging in een fonds te stoppen, destijds zo’n 500.000 euro, om individuele knelpunten op te kunnen lossen”.

Het betaalbaarheidsfonds wordt gebruikt om huurders te helpen bij bijvoorbeeld het opvangen van een inkomensval, door de huur te verlagen.

Een ander voorbeeld is om de zonnepanelen op de woning aan te brengen, zodat de huurder kan profiteren van een lagere energierekening zonder hier voor te betalen. Door het betaalbaarheidsfonds ook aan te wenden voor energiebesparende maatregelen, kan tegelijkertijd aan de energiedoelstellingen van Domesta gewerkt worden.

Domesta neemt ook andere maatregelen om huurders te helpen. Bijvoorbeeld door huurders te helpen naar een goedkopere woning te verhuizen. Of door samen met huurders na te gaan of men gebruik maakt van alle toeslagen en inkomensvoorzieningen waar men recht op heeft.

Werken aan betaalbaarheid heeft effect op keten en eigen dienstverlening

Door te kiezen voor maatwerk, specifiek aan die huurders voor wie de huur niet betaalbaar is, heeft Domesta grote stappen kunnen maken op het gebied van betaalbaarheid. Samen met ketenpartners aan betaalbaarheid te werken heeft grote gevolgen voor allerlei facetten van de dienstverlening aan huurders. 

Hoe ben jij aan de slag met betaalbaarheid?